Afstudeeronderzoek IMd’er: samenwerking cruciaal voor BIM-succes

Begin juli is Maarten Peters, BIM-modelleur bij IMd, aan de Hogeschool Rotterdam afgestudeerd op een onderzoek naar BIM. Daarbij heeft hij onder meer drie verschillende samenwerkingsvormen vergeleken. Zijn belangrijkste conclusie: ontwerpende en uitvoerende partijen moeten meteen vanaf de ontwerpfase gaan samenwerken om optimaal gebruik te kunnen maken van BIM. 

Peters onderzocht hoe hoofdconstructeur en aannemer nu in het bouwproces samenwerken, en de manier waarop dat zou moeten om het BIM-proces te bevorderen. Beide processen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. BIM is namelijk primair een samenwerkingsproces waarbij kennis en informatie over een bouwwerk tussen verschillende partijen wordt gedeeld, op elkaar afgestemd en vervolgens opgeslagen met een BIM-model als resultaat.

De belangrijkste conclusie van Peters: hoofdconstructeur en aannemer moeten vooral éérder gaan samenwerken. Een optimaal BIM-proces loopt vanaf de ontwerpfase onafgebroken door in de uitvoering. In een traditioneel bouwproces is er een scheiding tussen beide waardoor het BIM-model uit de ontwerpfase bijna niet wordt gebruikt in de realisatiefase, met veel dubbel werk als gevolg. Peters. “De aannemer wordt nu meestal pas na de prijsvorming in de realisatiefase bij het project betrokken.”

In een goed BIM-proces werken ontwerpende en uitvoerende partijen vanaf de ontwerpfase samen. De expertise van de aannemer voorkomt ontwerpwijzigingen tijdens de bouw. De engineering van de hoofddraagconstructie dient bij de hoofdconstructeur te blijven. Daarnaast coördineert deze bij voorkeur ook de constructieve uitwerking van de verschillende onderdelen bij gespecialiseerde deelconstructeurs, een taak die traditioneel bij de werkvoorbereider ligt.

Volgens Peters zou de aannemer van het ontwerp BIM-model het bouwbudget moeten vaststellen en hiervoor ook verantwoordelijk worden gemaakt. Zo kan er goed worden gestuurd op bouwkosten en wordt meerwerk in de realisatiefase geminimaliseerd of zelfs voorkomen. Peters vindt ook dat er een mentaliteitsverandering in de bouw nodig is om BIM tot een écht succes te brengen; vertrouwen en begrip moeten de boventoon voeren.