Hoogbouw-fundering bespaart aanzienlijk bedrag

Geen funderingspoeren of -plaat, maar 51 meter lange prefab betonnen funderingspalen direct onder de kelderwanden. IMd ontwierp deze allesbehalve standaard oplossing voor Amstel Tower, het nieuwste Amsterdamse hoogbouwproject. Afgelopen week is de eerste paal geslagen.

Naast het Amsterdamse Amstelstation ontwikkelt ProVast het project Amstel Tower: een ruim honderd meter hoog hotel- en appartementencomplex ontworpen door Powerhouse Company. J.P. van Eesteren is de aannemer van het project.

Aanvankelijk was een kleine, meerlaagse parkeergarage onder de toren voorzien; een technisch lastige, dure opgave zo vlak naast het spoor- en metrotracé. Gekozen is uiteindelijk om een grote eenlaagse garage náást de toren te maken. Onder de toren komt slechts één laag met woningbergingen. Zo kan een eigenschap van het terrein maximaal worden benut.

Bij de bouw van het Amstelstation, in 1939, is het maaiveld ter plaatse zo’n 3 meter verhoogd. Niet dieper gaan dan die 3 meter betekent dat er open ontgraven kan worden en er niet in het grondwater hoeft te worden gewerkt met een gesloten bouwput. Damwandconstructies, bemalen en tijdelijke stempelconstructies zijn niet nodig. De kelderlaag met bergingen past precies in die 3 meter. Maar traditionele funderingspoeren, balken of een dikke funderingsplaat maken, zou betekenen dat er tóch een dure bouwput nodig zou zijn.

Maak die dus niet maar plaats funderingspalen rechtstreeks onder de betonwanden in de kelder, zo adviseerde IMd. Na een uitgebreide studie bleken prefab betonpalen de meest kostenefficiënte oplossing. Vierkant 500 mm en met een h.o.h. afstand van 850 mm betekent dat de palen op schoor (schuin) worden geheid voor voldoende draagvlak op het laagste punt. Dat is 54 meter onder NAP, oftewel de derde zandlaag. In de palen is een meetbuis ingestort, een stalen kokertje van vierkant 70 mm, om de hellingshoek van de paal te controleren.

Voor het heien is nauwgezet een hei-route uitgestippeld, zodat de controle van de hellingshoeken en maakbaarheid van de palen beheersbaar is. Palen van 51 meter zijn niet over de weg te vervoeren. Daarom wordt gebruikt gemaakt van een mechanisch koppelstuk (Leimet-paalkoppeling). In de fabriek zijn aan beide zijden stalen schoenen ingestort. Deze worden op de bouwplaats handmatig aan elkaar verbonden met stalen pinnen.

Het ontwerp van IMd – niet ontgraven onder maaiveld en dus geen dure bouwput, geen funderingsplaat of -poeren en eenvoudige, prefab funderingspalen – betekent een aanzienlijke besparing ten opzichte van traditionele hoogbouwoplossingen. De oplevering van Amstel Tower is volgens planning eind 2017.