Rijkskantoor met losmaakbare houtconstructie

Mandemaat 3 in Assen wordt één van de meest duurzame rijkskantoren van het land. Het compacte gebouw heeft een houten hoofddraagconstructie en is losmaakbaar ontworpen, klaar voor nu en in de toekomst. Verder is ingezet op circulair materiaalgebruik, klimaatadaptiviteit, natuurinclusiviteit en energiezuinigheid.

Compact en in het groen

Rijkskantoor Mandemaat ligt in de Florijn As, aan de ringweg Europaweg-Zuid, langs het Anreperdriep en tussen twee Natuurnetwerk Nederland (NNN) gebieden in. In het architectonisch ontwerp, door RU+PA (rudy uytenhaak + partners architecten), is gezocht naar een optimale samenhang tussen landschap en bebouwing. Het gebouw is compact. De footprint is met circa 20% verkleind ten opzichte van het op het terrein aanwezige bestaande rijksgebouw. Juist de compacte vorm en de duurzame opbouw van de nieuwbouw was aanleiding om het bestaande gebouw niet te renoveren. Over de gehele levensduur zou renovatie van het bestaande gebouw namelijk minder duurzaam zijn geweest. Het vrijgekomen terrein biedt bovendien ruimte voor biodiversiteit.

Houten constructie

Zoals bij elk gebouw, bepaalt het skelet voor een groot deel de milieulast van een gebouw. Dit skelet, de hoofddraagconstructie, heeft ook de langste levensduur. Omwille van een zo hoog mogelijke flexibiliteit in de indeling van de plattegronden, is gekozen voor een constructieopzet met kolommen. De kantoorvleugels zijn rationeel van opzet en geschakeld rondom een ruim opgezet en verbindend atrium. De hoofddraagconstructie van de vleugels is opgebouwd uit houten kolommen, stalen geïntegreerde liggers en houten vloeren. Door de keuze van geïntegreerde liggers is de onderkant van de vloer vlak. Dit vergroot de flexibiliteit voor het aanbrengen en/of wijzigen van installaties. Daarmee is een optimale invulling mogelijk en is het gebouw volledig aanpasbaar voor nieuwe wensen in de toekomst.

Gehalveerde CO2-impact

In tenderfase zijn voor verschillende varianten de CO2-impact over de levensduur van het gebouw tegenover elkaar uitgezet. Daaruit is naar voren gekomen dat de nieuwbouw met een houtconstructie de minste impact zal hebben. Uitgaande van een renovatie na 15 jaar en inclusief installaties, bleek uit dit onderzoek dat een houten gebouw circa de helft aan CO2-impact zal hebben ten opzichte van een nieuw gebouw in beton of een renovatie van het bestaande gebouw.

Houten kanaalplaten en CLT

De kantoorbeuken hebben een breedte van 16,2 m. Constructief is deze maat opgedeeld in drie stramienen van 5,4 m, een gunstige overspanningslengte voor hout. In de langsrichting van deze bouwdelen is een gelijk stramien gekozen, zodat de geïntegreerde liggers in de hoogte van de vloer passen. In beide buitenste stramienen zijn houten Lignatur kanaalplaten toegepast, die in het zicht blijven. In het middenstramien is een CLT-vloer toegepast. Hier zijn de ruimten gepositioneerd die minder daglicht nodig hebben en worden de installatieleidingen onder een verlaagd plafond uit het zicht toegepast.

Losmaakbare verbindingen

Rijkskantoor Mandemaat 3 heeft dankzij de hoge mate van flexibiliteit en indeelbaarheid en toepassing van biobased materialen (hout) een erg duurzame constructie. Evenzo belangrijk zijn de uitgewerkte losmaakbare verbindingen en knooppunten. Deze bevorderen immers circulair materiaalgebruik in de toekomst.

De oplevering van het nieuwe Rijkskantoor staat eind 2025 gepland.

Projectgegevens:

• Opdrachtgever: Rijksvastgoedbedrijf
• Aannemer: Hegeman Bouw & Infra
• Architectonisch ontwerp: RU+PA (rudy uytenhaak + partners architecten)
• Constructie: IMd Raadgevende Ingenieurs
• Overige adviseurs: De Groot Installatiegroep, ZRi, Sweegers en de Bruijn, Alba Concepts
• Landschapsarchitect: Baljon Landschapsarchitecten

Beeld:

• exterieur: WAX Architectural Visualizations
• interieur: RU+PA (rudy uytenhaak + partners architecten)